‘Toen hij 12 jaar was, kwam de traplift’

Els en Appie Kuipers – Leeuwarden

In Leeuwarden staan de nieuwsgierige buren voor het raam of ze komen naar buiten om te kijken. Er gebeurt dan ook wat bijzonders in het huis van Els (82) en Appie (84) Kuipers. De monteurs van Otolift vervangen de 44 jaar oude traplift door een nieuw model. In de voortuin is monteur Ayhan bezig om de nieuwe rail klaar te maken, terwijl zijn collega binnen begint met het verwijderen van de oude trapliftstoel.

In 1977 werd de traplift geïnstalleerd voor de zoon van Els en Appie. Door de spierziekte duchenne werden zijn spieren zwakker, waardoor traplopen niet meer ging. Els: “Toen hij 12 jaar was, kwam de traplift. De gemeente wilde ons eerst een aangepaste woning aanbieden, maar dat werd gewoon veel te duur allemaal. We hebben namelijk nog 2 andere kinderen.” De zoon van Els en Appie overleed op 15-jarige leeftijd, slechts 3 jaar nadat de traplift werd geïnstalleerd. De ziekte is erfelijk en komt vaker voor in de familie van Els. “Ik heb ook een broer verloren aan die ziekte, hij werd ook maar 15”, vertelt ze.

44 jaar later

Hoewel de traplift niet meer werd gebruikt, bleef hij toch al die tijd op de trap staan. “Hij stond ons niet in de weg”, legt Els uit. “En ik gebruik hem nog wel eens als leuning.” Inmiddels gebruikt Appie de traplift om veilig boven te komen. Nu hij ouder wordt, krijgt hij last van een vaatziekte en de pijnlijke wondjes op zijn voeten maken traplopen moeilijker. Over de traplift vertelt hij: “Hij doet het nog prima, maar hij is al zo oud.” Na controle door een monteur van Otolift blijkt dat er een onderdeel vervangen moet worden. Maar de lift is al zo oud dat het onderdeel niet meer gemaakt wordt.

Omdat Appie wel een veilige traplift wil, besluiten ze een nieuwe aan te schaffen. Els: “We hebben hem nu zelf gekocht, want dan heb je hem tenminste gauw.” Appie gebruikt de lift namelijk elke keer als hij naar boven gaat. “Daarbij”, legt Appie uit, “hadden we ook kunnen huren, maar dat zou duurder zijn dan kopen.”

Ljouwert en Huizum

Verhuizen was ook geen optie. Els en Appie komen allebei uit Ljouwert, Fries voor Leeuwarden. “Vroeger waren het eigenlijk 2 plaatsen: Leeuwarden en Huizum”, vertelt Appie. Officieel komt hij uit Huizum, wat nu is vastgegroeid aan Leeuwarden. De woonwijk waar Els en Appie alweer 55 jaar wonen heet nog steeds zo. “We wonen hier overal dichtbij. Dicht bij het station en dicht bij de stad”, dat maakt de plek zo fijn volgens Els. Ook het werk van Appie stond in het teken van het spoor. Hij werkte als rangeerder: “De locomotief kwam aan en dan haalden wij de wagons los en koppelden die aan een andere locomotief. Dat werk was eigenlijk heel gevaarlijk, maar ik heb dat 40 jaar gedaan.”

Daarnaast houden Appie en Els niet van stilzitten. Appie liep 22 marathons in het binnen- en buitenland. En samen met Els fietste hij 17 keer de Elfstedentocht. Els is ook erg muzikaal. Haar accordeon heeft ze wel ingewisseld voor een mandola. De accordeon werd te zwaar, omdat zij als draagster van de ziekte van Duchenne last heeft van haar spieren. Ook ‘schommelt’ ze soms een beetje tijdens het lopen. Toch wil ze zo lang mogelijk zelf de trap op blijven lopen.

De nieuwe traplift

Als de installatie van de nieuwe traplift klaar is, legt monteur Ayhan uit hoe de lift werkt. Appie gaat onder zijn begeleiding voor het eerst naar boven op zijn gloednieuwe traplift. Appie moet nog wel een beetje wennen aan het de nieuwe traplift, maar hij is blij dat hij veilig naar boven kan. “Dit is wel erg mooi.”