Menu

Wat zijn de gevolgen van scoliose op latere leeftijd?

De gevolgen van scoliose op latere leeftijd kunnen aanzienlijk zijn voor je dagelijkse leven en algehele welzijn. Terwijl veel mensen denken dat scoliose alleen kinderen betreft, ervaren volwassenen vaak pas op oudere leeftijd de werkelijke impact van deze wervelkolomafwijking. In dit artikel bespreken we wat scoliose precies is en welke specifieke gevolgen het kan hebben naarmate je ouder wordt.

Wat is scoliose?

Het is een vraag die veel mensen zich stellen wanneer ze geconfronteerd worden met rugklachten op latere leeftijd: wat is scoliose eigenlijk? Scoliose betekent letterlijk ‘verkromming’ en beschrijft een toestand waarbij de wervelkolom zijwaarts kromgroeit in plaats van recht te blijven. Normaal gesproken vormt de wervelkolom, van voren of achteren bekeken, een rechte lijn. Wanneer deze kromming meer dan 10 graden bedraagt, spreken artsen van scoliose.

De verkromming kan verschillende vormen aannemen. Bij een C-vormige verkromming groeit de wervelkolom naar één kant krom, terwijl bij een S-vormige verkromming de wervelkolom naar twee kanten krom groeit. Naast de zijwaartse verkromming kan er ook een verdraaiing in de wervelkolom zitten, waardoor wervels en ribben kunnen vervormen en een bolling vormen.

Een rugwervel in normale, rechte, stand, en door scoliose aangetaste wervels in C-vorm en S-vorm laten duidelijk zien hoe scoliose verschillende lichamelijke symptomen kan veroorzaken.

Gevolgen van scoliose op latere leeftijd

Naarmate we ouder worden, kan bestaande scoliose erger worden door natuurlijke slijtage van de wervelkolom en spierweefsel. Dit betekent dat klachten die in de jeugd mogelijk afwezig waren, zich later in het leven wel kunnen ontwikkelen. Zo ervaren jonge mensen met scoliose vaak geen pijnklachten, maar ontwikkelen deze zich vaak op latere leeftijd. Deze pijn ontstaat door constante spierspanning, compensatiehoudingen en toenemende slijtage van gewrichten. De pijn kan zich uitbreiden naar andere lichaamsdelen, zoals nek en schouders.

De gevolgen van scoliose op latere leeftijd uiten zich vaak op manieren die het dagelijks leven aanzienlijk beïnvloeden. Zo ervaren mensen met scoliose vaak een verminderde beweeglijkheid van de rug, wat dagelijkse activiteiten zoals bukken, reiken, draaien en traplopen moeilijker maakt. Deze beperkingen kunnen leiden tot een verhoogd risico op vallen en maken huishoudelijke taken uitdagender, en zelfs gevaarlijker. Hulpmiddelen kunnen verlichting bieden, zoals een traplift wanneer het traplopen niet meer (veilig) lukt.

Symptomen van scoliose bij volwassenen

Scoliose symptomen bij volwassenen verschillen vaak van die bij kinderen en adolescenten. De meest voorkomende symptomen van scoliose bij volwassenen zijn chronische rugpijn, vooral in de onderrug, en stijfheid die toeneemt gedurende de dag. Veel mensen merken dat ze moeilijker rechtop kunnen staan en eerder vermoeid raken door constante spierspanning. Asymmetrische schouders of heupen worden vaak zichtbaarder naarmate de scoliose erger wordt.

Ook de longfunctie kan worden beïnvloed door de gevolgen van scoliose op latere leeftijd. Door vervorming van de ribbenkast kan de longcapaciteit beperkt raken, wat resulteert in kortademigheid bij inspanning en een verhoogd risico op luchtweginfecties. En zelfs slaapproblemen behoren ook tot de scoliose symptomen bij volwassenen. Door pijn en ongemak kunnen mensen moeilijk een comfortabele slaaphouding vinden, wat leidt tot slaapgebrek en daaruit voortvloeiende vermoeidheid overdag.

Soorten scoliose

Er bestaan verschillende soorten scoliose, elk met eigen oorzaken en karakteristieken. Het begrijpen van deze verschillende types helpt bij het beantwoorden van de vraag wat scoliose is en wat oorzaken en symptomen van scoliose zijn.

  • Idiopathische scoliose is de meest voorkomende vorm en vertegenwoordigt ongeveer 80% van alle gevallen. Bij deze vorm is de oorzaak onbekend, ondanks uitgebreid onderzoek. Deze soorten scoliose ontwikkelen zich meestal tijdens de groei, maar kunnen op latere leeftijd progressief worden.
  • Degeneratieve scoliose is onder te verdelen in 2 typen. Slijtage van de scoliose, die al vanaf jonge leeftijd aanwezig is, waardoor de bocht in de wervelkolom in graden toeneemt. En een niet ontwikkelde scoliose. Deze ontstaat vaak tussen het 40e en 50e levensjaar. De bocht in de wervelkolom kan bij deze vorm in korte tijd behoorlijk toenemen. Deze vorm is vaak het gevolg van veroudering en slijtage (artrose).
  • Neuromusculaire scoliose: Scoliose kan bij iedereen voorkomen. Maar de kans is groter bij problemen met het zenuwstelsel, het bindweefsel of de spieren. Dit wordt neuromusculaire scoliose genoemd. Bij deze vorm zijn de spieren, zenuwen of het steunweefsel niet voldoende in staat om de wervelkolom te ondersteunen. Dit kan bijvoorbeeld veroorzaakt worden door spierziekten, zoals de ziekte van Duchenne en Spinale Musculaire Atrofie (SMA). Vooral op jonge leeftijd kan de kromming snel verergeren, maar ook bij volwassenen komt dit voor.
  • Congenitale scoliose: Congenitaal betekent aangeboren. De congenitale scoliose ontstaat door één of meerdere aangeboren wervelafwijkingen. Deze ontstaan vaak al in de eerste maanden van de zwangerschap. Deze vorm van scoliose is zeldzaam en de oorzaak ervan is vrijwel nooit bekend.

Scoliose behandelen met een operatie

In het geval van scoliose op latere leeftijd, worden chirurgische ingrepen alleen overwogen bij ernstige gevallen waarbij andere behandeling onvoldoende resultaat biedt. Scoliose symptomen bij volwassenen die reden geven tot een operatie zijn onder andere ondraaglijke pijn, significante progressie van de kromming, of ernstige beperking van orgaanfuncties.

Anders dan bij kinderen, waar correctie mogelijk is tijdens de groei, is volledige correctie bij volwassenen meestal niet meer mogelijk. In alle andere gevallen richt de behandeling van scoliose op latere leeftijd zich voornamelijk op symptoomverlichting.

Een arts toont een rugwervel in een normale stand en een röntgenfoto van rugwervel van een volwassene met symptomen van scoliose.

Behandeling van scoliose symptomen

Fysiotherapie speelt een centrale rol in de behandeling. Gerichte oefeningen kunnen helpen bij het versterken van rugspieren, verbeteren van houding en balans, en verhogen van flexibiliteit. Regelmatige beweging zoals zwemmen en wandelen wordt sterk aanbevolen omdat dit de gewrichten soepel houdt zonder overbelasting.

Pijnmanagement is een ander belangrijk aspect van de behandeling. Dit kan variëren van medicatie tot lokale injecties, warmte- en koudetherapie, en TENS-apparatuur. Voor sommige mensen kunnen orthopedische hulpmiddelen zoals aangepaste schoenen of rugondersteunende apparaten verlichting bieden.

Meer over gezondheid

Of ga terug naar het thema: Gezondheid