Menu

Wat is reuma?

Bijna 2 miljoen mensen in Nederland hebben een vorm van reuma. Elke dag komen daar ruim 700 mensen bij, zo blijkt uit gegevens van ReumaNederland. Hoewel reuma op alle leeftijden kan voorkomen, ligt de gemiddelde leeftijd van reuma onder de 65 jaar. 1 op de 2 mensen met reuma is tussen de 40 en de 65 jaar oud. Wat is reuma nu precies, wat zijn de kenmerken van reuma en welke behandelingen zijn er mogelijk? We vertellen je meer over de verschillende soorten reuma en de bijbehorende reumasymptomen.

Reuma: meer dan 100 aandoeningen

Reuma is geen opzichzelfstaande ziekte, maar een verzamelnaam voor meer dan 100 verschillende soorten aandoeningen die kunnen ontstaan in gewrichten, spieren, pezen, botten en organen zoals de huid. De bekendste reumasoorten zijn artrose, fibromyalgie, jicht en osteoporose. Waar de ene soort het kraakbeen in gewrichten aantast, zorgt de andere soort voor ontstekingen in de spieren.

Is reuma een spierziekte?

Reuma is soms een spierziekte, maar niet altijd. Hoe dat kan? Reuma kan alle lichaamsdelen aantasten waarmee je beweegt, dus ook de spieren. Als dit het geval is, spreken we van een spierziekte. Myositis is een voorbeeld van een reumatische aandoening die als spierziekte wordt gezien. Bij myositis valt het lichaam het eigen spierweefsel aan door een verstoorde afweerreactie. Er zijn echter ook reumatische aandoeningen die niet (alleen) de spieren aantasten. Daarom is reuma niet altijd een spierziekte.

Verschillende soorten reuma

Reumatische aandoeningen zijn onder te verdelen in categorieën. Bekende categorieën zijn artrose, ontstekingsreuma en weke delen-reuma. In ieder geval de 5 meest voorkomende soorten van reuma vallen hieronder, maar er bestaan nog meer soorten reuma. We nemen je kort mee in de bekendste reuma soorten:

Artrose

In Nederland lijden ruim 1,5 miljoen mensen aan artrose. Bij deze aandoening gaat de kwaliteit van het kraakbeen in een gewricht achteruit, waardoor het gewricht en de botten eromheen slechter wordt. Artrose kan in alle gewrichten in het lichaam voorkomen. De meestvoorkomende plekken zijn de knieën en de heupen. In Nederland lijden ruim 1,5 miljoen mensen aan artrose.

Ontstekingsreuma

Ontstekingsreuma is een auto-immuunziekte. De cellen van het afweersysteem vallen gezonde lichaamscellen aan, waardoor ontstekingen ontstaan. Dat kan in de gewrichten of spieren ontstaan, maar ook in de rest van het lichaam. Zo’n 420.000 mensen in Nederland lijden aan ontstekingsreuma. De meestvoorkomende vormen zijn polymyalgia rheumatica (spierpijn en -stijfheid) en reumatoïde artritis (ontstekingen in de gewrichten). Zo’n 420.000 mensen in Nederland lijden aan ontstekingsreuma.

Weke delen reuma

Deze vorm van reuma veroorzaakt problemen in de weke delen van het lichaam: alle weefsels onder de huid, uitgezonderd van de botten en organen. Dit zijn de gewrichtskapsels, slijmbeurzen, banden, pezen en spieren. De bekendste aandoening is fibromyalgie. Symptomen van deze vorm van weke delen-reuma zijn onder andere pijn en stijfheid in de spieren en het bindweefsel. Hoeveel mensen in Nederland aan weke delen-reuma lijden is onbekend.

Een oudere man heeft last van reuma in zijn handen, een reumasoort.

Symptomen van reuma

Er bestaat een grote lijst met klachten die door reuma veroorzaakt kunnen worden, maar de meeste mensen met reuma ervaren dezelfde reumasymptomen: pijn, stijfheid in de spieren of gewrichten, vermoeidheid en moeite met bewegen. Ook pijnlijke en ontstoken gewrichten komen vaak voor bij reuma. Vrouwen met reuma ervaren vaak meer en heftigere klachten dan mannen, zo blijkt uit onderzoek van kennisinstituut Nivel. Niet alleen de beginnende reumasymptomen, maar ook het verloop van de ziekte en de bijwerkingen van behandelingen worden door vrouwen anders ervaren. Waarom dat zo is, is nog niet duidelijk.

Beginnende reumasymptomen herkennen

Spierpijn en stijfheid van de spieren, pijn bij het bewegen, krachtverlies en zwellingen kunnen beginnende reumasymptomen zijn. In een later stadium kan reuma ook voor pijn en vervorming van botten zorgen. Alleen door onderzoek van een huisarts of een (gespecialiseerde) arts in het ziekenhuis kan met zekerheid vastgesteld worden of het draait om beginnende reumaklachten, of toch een andere aandoening.

De oorzaak van reuma

Omdat er verschillende aandoeningen onder reuma vallen, zijn er ook verschillende oorzaken bekend. In sommige gevallen is reuma het gevolg van overbelasting van een gewricht, bijvoorbeeld door een te vaak herhaalde beweging. Ook kunnen andere aandoeningen de oorzaak zijn. Jicht kan bijvoorbeeld in een later stadium artrose veroorzaken. Andere oorzaken van reuma zijn erfelijke aanleg, roken, (oude) blessures en virussen, schimmels en bacteriën. In de meeste gevallen is de oorzaak van reuma echter nog onbekend.

Behandeling van reuma

ReumaNederland werkt aan betere behandelingen en onderzoek naar genezing, maar vooralsnog zijn reumatische aandoeningen chronisch niet te genezen. De behandeling richt zich op pijnvermindering, bijvoorbeeld met medicijnen, en het leren omgaan met klachten. Het is belangrijk om veel te bewegen om gewrichten soepel te houden. Dit hoeft niet altijd sport te zijn: korte wandelingen of zelfs huishoudelijke klusjes tellen als beweging. Een fysio- of oefentherapeut kan helpen met het kiezen van een geschikte vorm van bewegen. Wanneer reuma de gewrichten aantast en andere behandelingen geen effect hebben, kan een operatie nodig zijn.

Hulpmiddelen bij reuma

Reuma kan voor beperkingen in het dagelijks leven zorgen. Zo hebben mensen met reuma vaak moeite met (trap)lopen en het huishouden. Hulpmiddelen en andere aanpassingen, zoals een traplift, kunnen het leven een stuk makkelijker maken. Vooral voor ouderen met reuma kunnen hulpmiddelen belangrijk zijn. Zo kunnen ze langer zelfstandig thuis wonen wanneer zij naast de reumatische aandoening ook last krijgen van ouderdomskwalen.

Meer over gezondheid

Of ga terug naar het thema: Gezondheid